TỔNG QUAN LUẬN ĐIỂM VỀ CÁC ĐƯỜNG MỔ TRONG PHẪU THUẬT NỘI SOI XOANG HÀM (2015-2024)
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Tóm tắt
Mục tiêu: Tổng hợp và mô tả kết quả áp dụng các đường mổ trong phẫu thuật nội soi xoang hàm. Phương pháp: Tổng quan luận điểm, tìm kiếm các bài báo trên Pubmed và Google Scholar về chủ đề phẫu thuật nội soi xoang hàm, viết bằng tiếng Anh và công bố trong khoảng thời gian từ tháng 01/2015 đến tháng 12/2024. Các bài báo được lựa chọn cần có mô tả về đường mổ và kết quả phẫu thuật. Kết quả: Có 16 bài báo đáp ứng tiêu chuẩn, nghiên cứu về chủ đề phẫu thuật điều trị viêm mạn tính, nang, polyp Killian, các loại u lành và ác tính của xoang hàm, trong đó u nhú đảo ngược được nghiên cứu nhiều nhất (62,5%). Sáu đường mổ được áp dụng bao gồm qua khe giữa, qua khe dưới, mega-antrostomy, cắt thành trong xoang hàm, đường trước ống lệ tỵ và Denker nội soi, trong đó cắt thành trong xoang hàm cải biên và đường trước ống lệ tỵ phổ biến nhất (37,5% mỗi loại). Tỷ lệ tái phát sau thời gian theo dõi 1-180 tháng dao động từ 0-18,5% trong đó cao nhất là ung thư (18,5%) và nang (15,9%); u nhú đảo ngược là 0-7,04%. Biến chứng chủ yếu là tê bì vùng mặt (3,4-27,2%) và tổn thương ống lệ tỵ (5,9-18,1%). Kết luận: Phẫu thuật nội soi xoang hàm là phương pháp an toàn và hiệu quả. Lựa chọn đường mổ nên được cá thể hóa dựa trên đặc điểm giải phẫu và tổn thương thực thể để tối ưu hóa kết quả và hạn chế biến chứng.
Từ khoá: phẫu thuật nội soi xoang hàm, đường mổ, biến chứng
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
1. Yehouessi-Vignikin B, Vodouhe SJ. Maxillary sinusitis: 1752 cases at the ear–nose–throat department of a teaching hospital in Cotonou, Benin. Eur Ann Otorhinolaryngol Head Neck Dis. 2013;130(4):183-187. doi:10.1016/j.anorl.2012.01.006
2. Costa F, Emanuelli E, Franz L, Tel A, Sembronio S, Robiony M. Fungus ball of the maxillary sinus: Retrospective study of 48 patients and review of the literature. Am J Otolaryngol. 2019;40(5):700-704. doi:10.1016/j.amjoto.2019.06.006
3. Thompson LDR, Franchi A. New tumor entities in the 4th edition of the World Health Organization classification of head and neck tumors: Nasal cavity, paranasal sinuses and skull base. Virchows Arch Int J Pathol. 2018;472(3):315-330. doi:10.1007/s00428-017-2116-0
4. Kane KJ. The early history and development of functional endoscopic sinus surgery. J Laryngol Otol. 2020;134(1):8-13. doi:10.1017/S0022215119002457
5. Ghosh A, Pal S, Srivastava A, Saha S. Modification of endoscopic medial maxillectomy: a novel approach for inverted papilloma of the maxillary sinus. J Laryngol Otol. 2015;129(2):159-163. doi:10.1017/S0022215114003144
6. Erbek SS, Koycu A, Buyuklu F. Endoscopic modified medial maxillectomy for treatment of inverted papilloma originating from the maxillary sinus. J Craniofac Surg. 2015;26(3):e244-246. doi:10.1097/SCS.0000000000001589
7. Comoglu S, Celik M, Enver N, Sen C, Polat B, Deger K. Transnasal Prelacrimal Recess Approach for Recurrent Antrachoanal Polyp. J Craniofac Surg. 2016;27(4):1025-1027. doi:10.1097/SCS.0000000000002699
8. Turri-Zanoni M, Battaglia P, Karligkiotis A, et al. Transnasal endoscopic partial maxillectomy: Operative nuances and proposal for a comprehensive classification system based on 1378 cases. Head Neck. 2017;39(4):754-766. doi:10.1002/hed.24676
9. Pagella F, Pusateri A, Matti E, et al. “TuNa-saving” endoscopic medial maxillectomy: a surgical technique for maxillary inverted papilloma. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngol Off J Eur Fed Oto-Rhino-Laryngol Soc EUFOS Affil Ger Soc Oto-Rhino-Laryngol - Head Neck Surg. 2017;274(7):2785-2791. doi:10.1007/s00405-017-4549-0
10. Suzuki M, Nakamura Y, Yokota M, Ozaki S, Murakami S. Modified transnasal endoscopic medial maxillectomy through prelacrimal duct approach. The Laryngoscope. 2017;127(10):2205-2209. doi:10.1002/lary.26529
11. Lin YT, Lin CF, Yeh TH. Application of the endoscopic prelacrimal recess approach to the maxillary sinus in unilateral maxillary diseases. Int Forum Allergy Rhinol. 2018;8(4):530-536. doi:10.1002/alr.22062
12. Wang F, Yang Y, Wang S, Chen H, Wang D, Wang Q. Management of maxillary sinus inverted papilloma via endoscopic partial medial maxillectomy with an inferior turbinate reversing approach. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngol Off J Eur Fed Oto-Rhino-Laryngol Soc EUFOS Affil Ger Soc Oto-Rhino-Laryngol - Head Neck Surg. 2017;274(12):4155-4159. doi:10.1007/s00405-017-4749-7
13. Zhou B, Huang Q, Sun J, et al. Resection of Inverted Papilloma of the Maxillary Sinus via a Prelacrimal Recess Approach: A Multicenter Retrospective Analysis of Surgical Efficacy. Am J Rhinol Allergy. 2018;32(6):518-525. doi:10.1177/1945892418801243
14. Landsberg R, Warman M, Margulis A, Masalha M. The Rationale for Endoscopic Inferior Meatal Antrostomy. ORL J Oto-Rhino-Laryngol Its Relat Spec. 2019;81(1):41-47. doi:10.1159/000496087
15. Arosio AD, Valentini M, Canevari FR, et al. Endoscopic Endonasal Prelacrimal Approach: Radiological Considerations, Morbidity, and Outcomes. The Laryngoscope. 2021;131(8):1715-1721. doi:10.1002/lary.29330
16. Stavrakas M, Karkos PD, Tsinaslanidou Z, Constantinidis J. Endoscopic Denker’s Approach for the Treatment of Extensive Sinonasal Tumors: Our Experience. The Laryngoscope. 2021;131(7):1458-1462. doi:10.1002/lary.29235
17. Tran LV, Psaltis A, Le LT, Siow JK. A prelacrimal approach technique to overcome the limitation of the narrow lacrimal recess. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngol Off J Eur Fed Oto-Rhino-Laryngol Soc EUFOS Affil Ger Soc Oto-Rhino-Laryngol - Head Neck Surg. 2021;278(6):1885-1889. doi:10.1007/s00405-020-06472-z
18. Huang AE, Low CM, Stokken JK. Extended Anterior Inferior Approach to Endoscopic Medial Maxillectomy for Maxillary Sinus Lesions. Am J Rhinol Allergy. 2021;35(6):895-901. doi:10.1177/19458924211025371
19. Lou Z. Surgical outcomes between two endoscopic approaches for maxillary cysts. Braz J Otorhinolaryngol. 2022;88 Suppl 5(Suppl 5): S112-S118. doi:10.1016/j.bjorl.2022.05.006
20. Preda MA, Musat G, Sarafoleanu C. Surgical Endoscopic Treatment of Odontogenic Sinusitis. Chir Buchar Rom 1990. 2024;119(1):76-86. doi:10.21614/chirurgia.2024.v.119.i.1.p.76
21. Gutiérrez-Posso, J. D., Zabala-López-de-Maturana, A., Arango-Molina, A. M., Santaolalla-Montoya, F., & Santaolalla-Sánchez, F. J. (2025). Cost-effectiveness analysis of endoscopic sinus surgery versus external approach for sinonasal inverted papilloma. Journal of comparative effectiveness research, e250109. Advance online publication. https://doi.org/10.57264/cer-2025-0109
22. Li, X., Wang, D., & Yin, D. (2025). Clinical characteristics and recurrence predictors of sinonasal inverted papilloma: a retrospective cohort study. Frontiers in oncology, 15, 1537905. https://doi.org/10.3389/fonc.2025.1537905
23. Ashman, A., Psaltis, A. J., Wormald, P. J., & Tan, N. C. (2020). Extended endoscopic approaches to the maxillary sinus. The Journal of laryngology and otology, 134(6), 473–480. https://doi.org/10.1017/S0022215120000882
24. London, S. D., Schlosser, R. J., & Gross, C. W. (2002). Endoscopic management of benign sinonasal tumors: a decade of experience. American journal of rhinology, 16(4), 221–227.
25. Machado, A., Pereira, J., Alvarez, F., Briner, H. R., & Simmen, D. (2024). Prelacrimal window approach to the maxillary sinus: a systematic review and meta-analysis of the literature. Rhinology, 62(3), 271–286. https://doi.org/10.4193/Rhin23.296
2. Costa F, Emanuelli E, Franz L, Tel A, Sembronio S, Robiony M. Fungus ball of the maxillary sinus: Retrospective study of 48 patients and review of the literature. Am J Otolaryngol. 2019;40(5):700-704. doi:10.1016/j.amjoto.2019.06.006
3. Thompson LDR, Franchi A. New tumor entities in the 4th edition of the World Health Organization classification of head and neck tumors: Nasal cavity, paranasal sinuses and skull base. Virchows Arch Int J Pathol. 2018;472(3):315-330. doi:10.1007/s00428-017-2116-0
4. Kane KJ. The early history and development of functional endoscopic sinus surgery. J Laryngol Otol. 2020;134(1):8-13. doi:10.1017/S0022215119002457
5. Ghosh A, Pal S, Srivastava A, Saha S. Modification of endoscopic medial maxillectomy: a novel approach for inverted papilloma of the maxillary sinus. J Laryngol Otol. 2015;129(2):159-163. doi:10.1017/S0022215114003144
6. Erbek SS, Koycu A, Buyuklu F. Endoscopic modified medial maxillectomy for treatment of inverted papilloma originating from the maxillary sinus. J Craniofac Surg. 2015;26(3):e244-246. doi:10.1097/SCS.0000000000001589
7. Comoglu S, Celik M, Enver N, Sen C, Polat B, Deger K. Transnasal Prelacrimal Recess Approach for Recurrent Antrachoanal Polyp. J Craniofac Surg. 2016;27(4):1025-1027. doi:10.1097/SCS.0000000000002699
8. Turri-Zanoni M, Battaglia P, Karligkiotis A, et al. Transnasal endoscopic partial maxillectomy: Operative nuances and proposal for a comprehensive classification system based on 1378 cases. Head Neck. 2017;39(4):754-766. doi:10.1002/hed.24676
9. Pagella F, Pusateri A, Matti E, et al. “TuNa-saving” endoscopic medial maxillectomy: a surgical technique for maxillary inverted papilloma. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngol Off J Eur Fed Oto-Rhino-Laryngol Soc EUFOS Affil Ger Soc Oto-Rhino-Laryngol - Head Neck Surg. 2017;274(7):2785-2791. doi:10.1007/s00405-017-4549-0
10. Suzuki M, Nakamura Y, Yokota M, Ozaki S, Murakami S. Modified transnasal endoscopic medial maxillectomy through prelacrimal duct approach. The Laryngoscope. 2017;127(10):2205-2209. doi:10.1002/lary.26529
11. Lin YT, Lin CF, Yeh TH. Application of the endoscopic prelacrimal recess approach to the maxillary sinus in unilateral maxillary diseases. Int Forum Allergy Rhinol. 2018;8(4):530-536. doi:10.1002/alr.22062
12. Wang F, Yang Y, Wang S, Chen H, Wang D, Wang Q. Management of maxillary sinus inverted papilloma via endoscopic partial medial maxillectomy with an inferior turbinate reversing approach. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngol Off J Eur Fed Oto-Rhino-Laryngol Soc EUFOS Affil Ger Soc Oto-Rhino-Laryngol - Head Neck Surg. 2017;274(12):4155-4159. doi:10.1007/s00405-017-4749-7
13. Zhou B, Huang Q, Sun J, et al. Resection of Inverted Papilloma of the Maxillary Sinus via a Prelacrimal Recess Approach: A Multicenter Retrospective Analysis of Surgical Efficacy. Am J Rhinol Allergy. 2018;32(6):518-525. doi:10.1177/1945892418801243
14. Landsberg R, Warman M, Margulis A, Masalha M. The Rationale for Endoscopic Inferior Meatal Antrostomy. ORL J Oto-Rhino-Laryngol Its Relat Spec. 2019;81(1):41-47. doi:10.1159/000496087
15. Arosio AD, Valentini M, Canevari FR, et al. Endoscopic Endonasal Prelacrimal Approach: Radiological Considerations, Morbidity, and Outcomes. The Laryngoscope. 2021;131(8):1715-1721. doi:10.1002/lary.29330
16. Stavrakas M, Karkos PD, Tsinaslanidou Z, Constantinidis J. Endoscopic Denker’s Approach for the Treatment of Extensive Sinonasal Tumors: Our Experience. The Laryngoscope. 2021;131(7):1458-1462. doi:10.1002/lary.29235
17. Tran LV, Psaltis A, Le LT, Siow JK. A prelacrimal approach technique to overcome the limitation of the narrow lacrimal recess. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngol Off J Eur Fed Oto-Rhino-Laryngol Soc EUFOS Affil Ger Soc Oto-Rhino-Laryngol - Head Neck Surg. 2021;278(6):1885-1889. doi:10.1007/s00405-020-06472-z
18. Huang AE, Low CM, Stokken JK. Extended Anterior Inferior Approach to Endoscopic Medial Maxillectomy for Maxillary Sinus Lesions. Am J Rhinol Allergy. 2021;35(6):895-901. doi:10.1177/19458924211025371
19. Lou Z. Surgical outcomes between two endoscopic approaches for maxillary cysts. Braz J Otorhinolaryngol. 2022;88 Suppl 5(Suppl 5): S112-S118. doi:10.1016/j.bjorl.2022.05.006
20. Preda MA, Musat G, Sarafoleanu C. Surgical Endoscopic Treatment of Odontogenic Sinusitis. Chir Buchar Rom 1990. 2024;119(1):76-86. doi:10.21614/chirurgia.2024.v.119.i.1.p.76
21. Gutiérrez-Posso, J. D., Zabala-López-de-Maturana, A., Arango-Molina, A. M., Santaolalla-Montoya, F., & Santaolalla-Sánchez, F. J. (2025). Cost-effectiveness analysis of endoscopic sinus surgery versus external approach for sinonasal inverted papilloma. Journal of comparative effectiveness research, e250109. Advance online publication. https://doi.org/10.57264/cer-2025-0109
22. Li, X., Wang, D., & Yin, D. (2025). Clinical characteristics and recurrence predictors of sinonasal inverted papilloma: a retrospective cohort study. Frontiers in oncology, 15, 1537905. https://doi.org/10.3389/fonc.2025.1537905
23. Ashman, A., Psaltis, A. J., Wormald, P. J., & Tan, N. C. (2020). Extended endoscopic approaches to the maxillary sinus. The Journal of laryngology and otology, 134(6), 473–480. https://doi.org/10.1017/S0022215120000882
24. London, S. D., Schlosser, R. J., & Gross, C. W. (2002). Endoscopic management of benign sinonasal tumors: a decade of experience. American journal of rhinology, 16(4), 221–227.
25. Machado, A., Pereira, J., Alvarez, F., Briner, H. R., & Simmen, D. (2024). Prelacrimal window approach to the maxillary sinus: a systematic review and meta-analysis of the literature. Rhinology, 62(3), 271–286. https://doi.org/10.4193/Rhin23.296