TỔNG QUAN HỘI CHỨNG MIẾNG CẮN ĐẦU TIÊN

Trần Văn Bửu1, , Nguyễn Thị Luyến1, Nguyễn Viết Thái2
1 Khoa Liên chuyên khoa, Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Bình
2 Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Bình

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Mặc dù hội chứng miếng cắn đầu tiên đã được biết đến rộng rãi trong các bối cảnh phẫu thuật, nhưng nó bị bỏ quên trong y văn tiếng Việt. Bài báo này sẽ nêu bật các đặc điểm lâm sàng và giải phẫu liên quan, sinh bệnh học, chẩn đoán của hội chứng miếng cắn đầu tiên, và phân tích các lựa chọn điều trị khác nhau hiện có cho các bác sĩ tai mũi họng Việt Nam để kiểm soát hội chứng này. Phương pháp: Tìm kiếm các bài báo liên quan chủ đề nghiên cứu bằng công cụ PubMed với thuật ngữ được sử dụng là: "first bite syndrome". Danh sách tài liệu tham khảo của các bài báo liên quan sẽ được xem xét để xác định thêm các bài báo bổ sung. Kết quả: Hội chứng miếng cắn đầu tiên đặc trưng bởi cơn đau dữ dội ở vùng tuyến nước bọt mang tai xảy ra ở miếng cắn đầu tiên trong mỗi bữa ăn và cải thiện ở các miếng cắn tiếp theo. Sinh lý bệnh được cho là do sự mất cân bằng chi phối thần kinh giao cảm và phó giao cảm của tuyến nước bọt mang tai. Điều này thường thấy nhất trong bối cảnh hậu phẫu sau phẫu thuật ở vùng tuyến nước bọt hoặc khoang cạnh hầu, nhưng nguyên nhân từ các khối u ác tính cũng đã được báo cáo. Bệnh nhân thường có bệnh lý thần kinh tái lớn và/hoặc hội chứng Horner kèm theo. Bằng chứng về phương pháp điều trị hiện nay chủ yếu chỉ giới hạn ở các báo cáo/loạt ca bệnh, tuy nhiên, tiêm độc tố botulinum vào tuyến mang tai đã cho thấy có hiệu quả và an toàn. Kết luận: Hội chứng miếng cắn đầu tiên do tổn thương các sợi thần kinh giao cảm cổ sau hạch, gây mất cân bằng kiểm soát thần kinh tự chủ của tuyến nước bọt mang tai. Bác sĩ tai mũi họng cần nhận thức hội chứng này để tư vấn trước mổ, phát hiện sau phẫu thuật đầu cổ và xem xét nó như dấu hiệu tiềm tàng của khối u ác tính.
Nếu nó gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống người bệnh thì tiêm botulinum toxin vào tuyến mang tai là phương pháp điều trị hàng đầu hiện nay.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Netterville, J.L., et al., Vagal paraganglioma: a review of 46 patients treated during a 20-year period. Arch Otolaryngol Head Neck Surg, 1998. 124(10): p. 1133-40.
2. Steel, S.J. and C.E. Robertson, First Bite Syndrome: What Neurologists Need to Know. Curr Pain Headache Rep, 2021. 25(5): p. 31.
3. Ang, W.W., E.T. Goh, and J. Laycock, Management of First Bite Syndrome: Systematic Review of Recent Evidence. J Laryngol Otol, 2024: p. 1-28.
4. Avincsal, M.O., et al., First bite syndrome - An 11-year experience. Auris Nasus Larynx, 2017. 44(3): p. 302-305.
5. Deganello, A., et al., First bite syndrome as presenting symptom of parapharyngeal adenoid cystic carcinoma. J Laryngol Otol, 2011. 125(4): p. 428-31.
6. Diercks, G.R., et al., A case of preoperative "first-bite syndrome" associated with mucoepidermoid carcinoma of the parotid gland. Laryngoscope, 2011. 121(4): p. 760-2.
7. Guss, J., A.L. Ashton-Sager, and B.P. Fong, First bite syndrome caused by adenoid cystic carcinoma of the submandibular gland. Laryngoscope, 2013. 123(2): p. 426-8.
8. Lieberman, S.M. and G. Har-El, First bite syndrome as a presenting symptom of a parapharyngeal space malignancy. Head Neck, 2011. 33(10): p. 1539-41.
9. Masood, M.M., M.D. Giosia, and T.G. Hackman, Chronic atypical first bite syndrome and primary squamous cell carcinoma of the parotid. Head Neck, 2018. 40(8): p. E82-E86.
10. Kochhar, A., B. Larian, and B. Azizzadeh, Facial Nerve and Parotid Gland Anatomy. Otolaryngol Clin North Am, 2016. 49(2): p. 273-84.
11. Elluru RG, Physiology of the salivary glands in cummings otolaryngology: Head and Neck Surgery. 1ed ed. 2021, Amsterdam: Elsevier; p. 1139–48.
12. Amin, N., A. Pelser, and J. Weighill, First bite syndrome: our experience of laser tympanic plexus ablation. J Laryngol Otol, 2014. 128(2): p. 166-8.
13. Xu, V., et al., First Bite Syndrome After Parotidectomy: A Case Series and Review of Literature. Ear Nose Throat J, 2022. 101(10): p. 663-667.
14. Sims, J.R. and J.Y. Suen, First bite syndrome: case report of 3 patients treated with botulinum toxin and review of other treatment modalities. Head Neck, 2013. 35(9): p. E288-91.
15. Kawashima, Y., et al., First-bite syndrome: a review of 29 patients with parapharyngeal space tumor. Auris Nasus Larynx, 2008. 35(1): p. 109-13.
16. Laccourreye, O., et al., First bite syndrome. Eur Ann Otorhinolaryngol Head Neck Dis, 2013. 130(5): p. 269-73.
17. Di Stefano, G., et al., Triggering trigeminal neuralgia. Cephalalgia, 2018. 38(6): p. 1049-1056.
18. Headache Classification Committee of the International Headache Society (IHS) The International Classification of Headache Disorders, 3rd edition. Cephalalgia, 2018. 38(1): p. 1-211.
19. Duvall, J.R., et al., Great Auricular Neuralgia: Case Series. Headache, 2020. 60(1): p. 247-258.
20. Shaikh, N.E., et al., Botulinum toxin A for the treatment of first bite syndrome-a systematic review. Gland Surg, 2022. 11(7): p. 1251-1263.
21. Ghosh, A. and N. Mirza, First bite syndrome: Our experience with intraparotid injections with botulinum toxin type A. Laryngoscope, 2016. 126(1): p. 104-7.